Yumurta dondurma, bireylerin yumurta rezervlerinin bir kısmını dondurarak sonraki gebelikler için laboratuvar ortamında saklamayı amaçlayan bir uygulamadır. Bazı kanser hastalıkları veya kadın hastalıkları, yumurta rezervlerine ciddi zarar verebilir. Ayrıca, bu hastalıkların tedavisinde kullanılan radyoterapi ve kemoterapi gibi işlemler de yumurtalık rezervlerini olumsuz etkileyebilir. Yumurtalık rezervlerinde azalma veya tükenme riski olan bireyler, yumurta dondurma işlemi ile rezervlerini saklayabilirler. Bu sayede, ilgili tedavi sürecini atlattıktan sonra, dondurulan yumurtalar tüp bebek tedavisi gibi yöntemlerle kullanılarak, rezerv tükenmiş olsa bile gebelik elde edilebilir.
Yumurta Rezervi Nedir?
Yumurta rezervi, yumurtalıklarda bulunan sağlıklı yumurta hücrelerinin toplam sayısını ifade eder. Yeni doğan kız çocuklarında, yumurtalıklarında 1 ila 2 milyon arasında yumurta hücresi bulunur. Ancak bu rezerv zamanla azalır ve menopoza girildiğinde tamamen tükenir. Bireyin genetik özellikleri, geçirdiği hastalıklar ve aldığı tedaviler, yumurtalık rezervinin durumunu etkileyebilir.
Yumurta Dondurma Nedir?
Yumurta dondurma, olgunlaşmış yumurta hücrelerinin yumurtalıklardan toplanarak, son derece düşük sıcaklıklarda saklanması işlemidir. Bu uygulama, riskli hastalıklar veya yumurta rezervlerine zarar verebilecek tedaviler (örneğin kemoterapi veya radyoterapi) öncesinde yumurta hücrelerinin toplanmasını sağlar. Sıvı nitrojen tüpleriyle özel koşullar altında saklanan bu yumurta hücreleri, ilerleyen dönemlerde tüp bebek tedavisi gibi uygulamalarda kullanılabilir.
Yumurta dondurma uygulaması, yumurtalık rezervlerini kaybetme riski bulunan bireylerin, gelecekte tüp bebek tedavisi ile hamile kalabilmelerini sağlamak amacıyla yapılır. Bu işlemde, yumurtalıklardan dikkatle toplanan yumurta hücreleri, özel tekniklerle dondurulur ve özenle saklanarak korunur. Böylece, ilerleyen yıllarda, yumurtalık rezervleri tükenmiş olsa bile, bireylerin gebe kalma şansı korunmuş olur.
Yumurta Dondurma Nedir?
Yumurta Dondurma Kimlere Yapılabilir?
Yumurta dondurma, aşağıdaki gruplarda yer alan kişilere uygulanabilir:
- Kanser hastaları,
- Radyoterapi ve kemoterapi gibi tedaviler alacak hastalar,
- Çikolata kisti (endometriozis) tedavisi gören hastalar,
- Yumurta rezervlerini kaybetme riski taşıyan hastalar.
Bu gruptaki bireyler, yumurta dondurma işlemi için üç uzman doktorun onayını içeren bir rapor alarak bu işlemi gerçekleştirebilirler. Yumurta dondurma işlemi, ileride tüp bebek tedavisiyle hamilelik şansı sağlamak amacıyla yapılmaktadır.
Dondurulan Yumurtalar Kaç Yıl Saklanır?
Dondurulan yumurtalar, başlangıçta bir yıl boyunca saklanır. Ardından, her yıl bireyden onay alınarak saklama süresi uzatılabilir. Bu onay süreciyle, yumurtalar 5 yıl süreyle saklanabilir. Ancak, yumurtaların daha uzun süre saklanması istenirse, bireylerin Sağlık Bakanlığı'ndan onay alması gerekmektedir.
Yumurta Dondurma Ne Kadar Sürer?
Yumurta dondurma işlemi, genellikle 12 ila 15 gün süren bir süreçtir. Bu süre zarfında, yumurtaların olgunlaşması için hormon tedavisi uygulanır. Ardından, olgunlaşan yumurtalar toplanır ve sonrasında özel tekniklerle sağlıklı bir şekilde dondurularak saklanır.
Yumurta Dondurma Nasıl Yapılır?
Yumurta dondurma uygulamasının aşamaları şu şekilde sıralanabilir:
- Kişiye Özel Takvim Belirlenmesi: Doktor, yumurta dondurma işlemi için bireye özel bir tedavi takvimi oluşturur.
- Yumurta Olgunlaştırma İğneleri: Bu takvime göre, bireye yumurta olgunlaştırma iğneleri yapılır. Bu iğneler, yumurta foliküllerinin büyüyüp olgunlaşmasını sağlar.
- Ultrason Kontrolleri: Yumurtaların olgunlaşma durumu, düzenli olarak yapılan ultrason kontrolleriyle izlenir.
- Yumurta Çatlatma İğnesi: Yumurtalar yeterince olgunlaştığında, yumurta çatlatma iğnesi yapılır. Bu iğne, olgun yumurtaların çatlamasını ve serbest kalmasını sağlar.
- Yumurta Toplama: Çatlayan yumurtalar, yumurta toplama işlemiyle özenle toplanır.
- Yumurtaların Dondurulması: Toplanan yumurtalar, zarar görmemeleri için özel tekniklerle dondurulur.
- Yumurtaların Saklanması: Dondurulan yumurtalar, bireyin talebine bağlı olarak 5 yıla kadar saklanır.
Bu aşamalar, yumurta dondurma sürecinin sağlıklı bir şekilde tamamlanmasını sağlar.
Dondurulan Yumurta İle Tüp Bebek Tedavisi Yapılır mı?
Dondurulan yumurtalar, tüp bebek tedavisi kapsamında kullanılması amacıyla çözülüp tekrar işleme alınabilir. Yumurtaların dondurulup çözüldükten sonra zarar görmemesi için dikkatli bir prosedür izlenir. İşlem şu adımları içerir:
- Yumurtaların Çözülmesi: Dondurulmuş yumurtalar, özel yöntemler ile çözülür. Bu süreç, yumurtaların yapısının bozulmadan saklanmasını sağlamak amacıyla dikkatlice yapılır.
- Sperm Alımı: Baba adayından mastürbasyon yoluyla sperm örneği alınır. Sperm örnekleri, laboratuvarda incelenir, yıkanır ve en kaliteli ve hareketli olan spermler seçilir.
- Döllenme İşlemi: Seçilen sperm hücreleri, laboratuvar ortamında, mikroenjeksiyon yöntemi (ICSI) kullanılarak yumurtayı döllemeye çalışır.
- Embriyo Gelişimi: Döllenen yumurtalar birkaç gün boyunca gelişimlerini sürdürür. Embriyo gelişimi izlenir ve sağlıklı embriyolar seçilir.
- Embriyo Transferi: Gelişen embriyolar, rahme yerleştirilmek üzere embriyo transferi işlemiyle anne adayına transfer edilir.
Bu prosedür, tüp bebek tedavisinde yaygın olarak uygulanan bir yöntem olup, dondurulmuş yumurtalar kullanılarak gebelik elde edilmesi mümkündür.
